Voorkom een burn-out door meer autonomie

Dat we het uiterste van onszelf vragen, blijkt uit recent onderzoek van TNO (2018), namelijk burn-outklachten nemen toe onder de Nederlandse bevolking. In 2007 had 11,3 procent van de werknemers last van burn-out klachten tegenover 16,1 procent in 2017 (TNO, 2018). De sectoren waar deze stijging het grootste is: de horeca, het onderwijs en de gezondheidszorg.  

In dezelfde periode is het percentage dat aangeeft te maken te hebben met hoge taakeisen toegenomen van 35 procent naar 40 procent. Het gaat dan om snel moeten werken, heel veel werk moeten doen en extra hard moeten werken. Vrijwel alle werknemers ervaren wel eens hoge taakeisen. Na een jarenlange stabiliteit is in 2017 voor het eerst sprake van een significante en relevante stijging van de door werknemers gerapporteerde taakeisen (TNO, 2018). 

Een manier om met hoge taakeisen om te gaan is het hebben van genoeg regelmogelijkheden (ook wel autonomie). Volgens de self-determination theorie hebben mensen drie aangeboren psychologische behoeften, namelijk de behoefte aan autonomie, persoonlijke groei en relaties (Deci en Ryan, 2000). Autonomie is anders dan onafhankelijkheid. Autonomie betekent handelen naar eigen keuze en kan dus ook betekenen dat je autonoom bent en ondertussen afhankelijk van elkaar bent. Onze natuur is dat we nieuwsgierig zijn en dat we zelf richting geven. Autonomie zorgt voor dat mensen hun werk daadwerkelijk beter doen, een hogere productiviteit, minder burn-out en meer flow-ervaringen. 

Autonomie gaat over de mate waarin iemand invloed heeft op de uitvoering van het werk. Wanneer je zelf zo veel mogelijk vrijheid hebt om je eigen tijd in te delen, de taken te doen die je wilt en kan kiezen met wie je wilt werken, dan kan je het beste met een hoge werkdruk omgaan. Ook participatie in de besluitvorming is van belang als het gaat om autonomie op het werk (Wiezer e.a., 2012). Tussen 2007 en 2017 is de autonomie van werknemers in Nederland gestaag gedaald. 38% van de werknemers ervaarde in 2007 een lage autonomie ten opzichte van 45% in 2007. De daling vond plaats bij vrijwel alle personeelscategorieën en sectoren. De daling van de werknemersautonomie is een mogelijk risico voor de innovatiekracht in Nederland (Seth van den Bossche, 2015).